به نقل از «ایرنا»

دُردانه‌ای در خلیج فارس + فیلم

تاریخ انتشار: ۷ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۸۶۷۸۲

ماجرا از نهم اردیبهشت امسال و دیدار مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان با مدیر و خبرنگاران ایرنا در بندرعباس و اهدای تابلویی از تصویر یک آهو در پایان این بازدید آغاز شد.

حبیب مسیحی تازیانی مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان تابلو را این گونه معرفی کرد: "آهوی کوهی دره شوری" گونه‌ای از آهو که تنها زیستگاهش در ایران، جزیره فارور در عمق آب‌های خلیج فارس است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دیدار و بازدید به پایان رسید اما سر به دنبال این آهوی زیبای گریزپا گذاشتن، تازه آغاز کارِ بود.

جزیره راهبردی (استراتژیک) فارور منطقه‌ای کاملا نظامی در شهرستان بندرلنگه و در فاصله حدود ۲۵۰ کیلومتری غرب بندرعباس است که رسیدن به آن پس از گذر از مسیرهای زمینی و دریایی تنها با مجوز میسر است.

نامه‌نگاری‌ها و پیگیری‌ها برای ملاقات با آهوی دره شوری آغاز شد و درنهایت حدود ۴۰ روز بعد جواز ورود به جزیره برای این دیدار زیست محیطی در دل منطقه‌ای نظامی صادر شد.

برای رسیدن به فارور ابتدا با خودروی مسافری خطی، مسیر حدود سه ساعتی بندرعباس تا بندرلنگه طی شد و شب به همراه تعدادی از کارشناسان محیط زیست که برای سرشماری پرستوهای دریایی قصد عزیمت به جزیره بنی‌فارور (فارور کوچک) را داشتند در یکی از واحدهای شرکت برق بیتوته کردم.

صبح عازم بندر صیادی بُستانه شدیم که یک شناور نظامی در انتظارمان بود تا ما را به فارور ببرد.

مسیر ۱۸ مایلی بندر بستانه تا فارور به دلیل هوای توفانی و امواج بلند، بیش از انتظار طول کشید.

صبحانه گرم در دل جزیره هم مانند مسافت مسیر، بیش از انتظار بود و بلافاصله پس از آن به همراه کارشناسان محیط زیست برای دیدن پرستوهای دریایی و تهیه گزارش از آنها در موسم مهاجرتشان راهی بنی فارور شدم که ۹ مایل دریایی از فارور بزرگ دورتر بود.

به هر حال این هم یک توفیق اجباری و البته فرصتی استثنایی بود و به قول شاعر ، "چه خوش بُوَد که به یک کرشمه بر آید دو کار" یا شاید هم دو کام...

به این ترتیب دیدار با آهوان دره شوری تا بعد از ظهر و بازگشت دوباره به فارور به تاخیر افتاد آن هم با هزار بیم و امید که آیا موفق به دیدنشان می شوم یا نه...

حالا من مانده بودم و یکی از فرماندهان نظامی فارور و ایمان ابراهیمی از فعالان و کارشناسان محیط زیست که دیدن آهو را به بازگشت مجدد به بنی‌فارور با همکارانش ترجیح داد و دوربین کوچک کامپکت و همدلی بزرگش در جاهایی، منجی این گزارش در قحطی عکس و فیلم شد.

کنار یکی از انبارهای رو به دشت، در خودرو منتظر رسیدن آب و آذوقه ای برای مسیر بودیم که از خوش اقبالی؛ در فاصله کمتر از ۳۰ متر آهویی در زیر یک درخت آکاسیا در آن سوی جاده توجهم را جلب کرد.کنار یکی از انبارهای رو به دشت، در خودرو منتظر رسیدن آب و آذوقه ای برای مسیر بودیم که از خوش اقبالی؛ در فاصله کمتر از ۳۰ متر آهویی در زیر یک درخت آکاسیا در آن سوی جاده توجهم را جلب کرد.

هیجان زده از ماشین بیرون پریدم و با دوربین روشن موبایل به سمتش حرکت کردم، من به وضوح می دیدمش اما دوربین موبایل چندان نه! و نخستین آه در دیدار آهو را همین جا کشیدم.

گزارش محیط زیستی آن هم با موضوع حیات وحش، لنز تِلِه و تجهیزات تصویربرداری خاص خودش را می خواست اما دیگر نه راه برگشتی بود و نه چاره ای...

آهو چند لحظه‌ای در دیدرس ماند و بعد با همان صفت معروف گریزپایی، به سمت خط الراس تپه حرکت کرد، برای ثانیه هایی در همان خط الراس ماند و خیره به سمتی که ایستاده بودم نگاه کرد.

انگار داشت می‌گفت: چشم انداز از این بهتر؟

ژست و فیگور از این بهتر؟

فرصت از این بیشتر ؟

بفرما اگر عکاسی عکس بگیر و من پاسخی نداشتم، عکس می‌گرفتم اما چه عکسی... با گوشی مبایل در آن گرمای هوا!

با حسرت به سمت ماشین و دوستان منتظر برگشتم اما به هر حال آهو را دیده بودم و این شروع خوبی بود.

تویوتای شاسی بلندِ فرمانده در تپه‌ها و جاده‌های باریک و پُر از پستی و بلندی حرکت می‌کرد و در مسیر هر از گاهی آهوها از چپ و راست می‌گریختند؛ تکی، جفتی یا در دسته‌های چهارتایی و پنج تایی...

من هم نشسته بر چارچوب پنجره تویوتا با پایی که درون ماشین آویزان بود و سری بیرون آمده، دستی موبایل را گرفته و دستی هم محکم دستگیره بالای پنجره را چسبیده ...

میزبان نظامی هم توضیح می‌داد که اینجا نه تنها کسی نگاه چپ به آهوها نمی‌کند، بلکه آبرسانی و تامین علوفه برای آنها به یک رسالت چندساله برای ما تبدیل شده است.

از ایام خشکسالی می‌گفت که آهوها به محل استقرار افراد نزدیک‌تر می‌شوند و از تاثرشان برای دیدن گاه به گاه لاشه آهویی بی جان در بیابان...

در مسیرِ دایره‌ای دور جزیره که طی کردنش حدود چهارساعت طول کشید نزدیک به ۴۰ آهو دیده شد.

آهوانی که با نزدیک شدن ماشین، به سرعت دور می شدند اما بعد از کمی فاصله گرفتن می ایستادند و به سمت سرنشینان ماشینی که ایستاده بود ، سر برمی گرداندند و دوباره همان نگاه های دلبرانه...

فیلم

PausePlay% buffered00:0000:00UnmuteMuteSettingsCaptionsDisabledQualityundefinedSpeedNormalCaptionsGo back to previous menuQualityGo back to previous menuSpeedGo back to previous menu0.5×0.75×Normal1.25×1.5×1.75×2×4×Exit fullscreenEnter fullscreenDownload

حالا هوا تاریک شده بود و باید به اقامتگاه برمی گشتیم و منتظر سایر همسفران می ماندیم تا از بنی فارور برگردند.

بعد از رسیدن دوستان، سراغ معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست رفتم که سرگرم نوشتن گزارش سرشماری پرستوهای دریایی بود.

میثم قاسمی توضیح داد :هم اکنون حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ راس آهو در جزیره زندگی می کنند و تاکید کرد که آهوی کوهی دره شوری تنها زیستگاهش در سراسر ایران همین جزیره فارور است.

درباره چگونگی رسیدن این آهوها به فارور اطلاعات درست و مستند چندانی وجود نداشت اما نامگذاری آهوها به نام "دره شوری" داستانی شنیدنی داشت.

این نامگذاری که از نظر علمی نیز در منابع زیست محیطی جهان Gazelle dareshourii ثبت شده به سال ۱۳۶۲ برمی‌گردد.

به گفته قاسمی در این سال به دنبال مرگ و میرِ حدود ۳۰۰ رأس از ۳۵۰ رأس این آهو در جزیره فارور، هوشنگ ضیایی به اتفاق بیژن دره‌شوری از کارشناسان خبره حیات وحش جهت بررسی علل آن به این جزیره عزیمت کردند.

در این بررسی علت مرگ و میر، نباریدن باران در زمستان و عدم دسترسی آهوها به علوفه سبز آبدار تشخیص داده شد.

در این بررسی بیش از ۵۰ جمجمه از این آهو جمع‌آوری شد که پس از انتقال به تهران برای انجام بررسی‌های علمی در اختیار دانشکده‌ محیط زیست کرج قرار گرفتند و پس از پایان این بررسی ها و مطالعات، به پاس قدردانی از خدمات ارزنده بیژن فرهنگ دره‌شوری محقق برجسته‌ ایرانی به طبیعت و حیات‌وحش کشور و تلاشش برای نجات و احیای باقیمانده آهوها این آهو به نام وی به ثبت جهانی رسید.

معاون محیط زیست هرمزگان اضافه کرد: تمامی گونه‌های آهوی کوهی و همچنین گونه منحصر بفرد آهوی کوهی دره شوری در فهرست سرخ اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست (ردهٔ آسیب‌پذیر) قرار دارند.

به گفته وی، در جهان شکارچی اصلی آهوها، یوزپلنگ و انسان‌ها هستند اما در جزیره فارور یوزپلنگ که وجود ندارد و اتفاقا نیروهای نظامی مستقر در فارور مهمترین محیطبان و عامل حفظ و بقای این گونه ویژه بوده و مانع انقراض آنها شده اند.

شعبه دوم ضامن آهو در جزیره فارور

با حرف‌های قاسمی به یادگفته‌های فرمانده نظامی و راننده‌ای که همراهی‌مان می‌کرد افتادم که از زنده یاد سردار محمد ناظری به عنوان یکی از حافظان اصلی این آهو یاد می کردند.

وی که در سال ۱۳۹۵ به دلیل سکته قلبی و عارضه شیمیایی سال های جنگ درگذشت، فرمانده یگان نیروهای ویژه نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود و در دوران استقرارش در فارور، سنت حمایت از آهوها را پایه‌گذاری کرد که هنوز هم روش و منشش در بین نیروهای نظامی جزیره جاری و ساری است.

به گفته پاسداران مستقر در جزیره: شهید ناظری به قدری در حفاظت از آهوها جدی بود که نیروهایش به وی لقب شعبه دوم و نمایندگی ضامن آهو در جزیره داده بودند.

روزگار ماندن در جزیره و دیدار با آهوها تمام شده بود و پس از بازگشت به بندرعباس برای تکمیل گزارش به سراغ مدیرکل حفاظت محیط زیست استان رفتم.

برنامه‌ای برای خروج از جزیره

حبیب مسیحی تازیانی توضیح داد: هرچند مراقبت‌ها از آهوی دره‌شوری در جزیره فارور عالی است اما مواردی مانند بیماری‌های حیات وحش خارج از کنترل انسان است و در گذشته نیز شاهد مرگ و میرهای این گونه در جزیره بوده ایم.

وی ادامه داد: برای کاهش تهدید انقراض این گونه منحصر بفرد در برابر این بیماری ها، اداره کل حفاظت محیط زیست برنامه هایی برای افزایش زیستگاه های آن دارد.

مسیحی اضافه کرد: به تازگی منطقه حفاظت شده و کوهستانی گنو در فاصله تقریبی ۴۰ کیلومتری شمال بندرعباس برای انتقال و نگهداری و تکثیر تعدادی از این آهوها در نظر گرفته شده است.

به گفته مدیرکل محیط زیست استان چگونگی اجرای این طرح در نشست های تخصصی دنبال می شود و نهایی شدن آن مستلزم همراهی و مشارکت برخی بخش ها و دوستداران محیط زیست در راستای مسئولیت‌های اجتماعی است.

با این گفت و گو پرونده گزارش دیدار با آهوی کوهی دره شوری بسته می شود اما من همچنان در حیرت آن دویدن ها و ایستادن های یکباره و زل زدن های طولانی آهوی دره شوری هستم.

یاد شعری از حسین منزوی می افتم که با صدای همایون شجریان در سرم می پیچد:

آهو برای چه باید زمان صید

کاری کند که خوش اندام‌تر شود

جز اینکه از سر جانش گذشته تا

صیاد نابغه ناکام‌تر شود...

استان‌ها هرمزگان ۰ نفر هومن محمد کرمی برچسب‌ها آهوی ایرانی جزایر ایرانی هرمزگان بندرعباس خلیج فارس آهنگ حیات حیات وحش

منبع: ایرنا

کلیدواژه: آهوی ایرانی جزایر ایرانی هرمزگان بندرعباس خلیج فارس آهنگ حیات حیات وحش آهوی ایرانی جزایر ایرانی هرمزگان بندرعباس خلیج فارس آهنگ حیات حیات وحش حفاظت محیط زیست جزیره فارور بنی فارور حیات وحش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۸۶۷۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

همایش علمی خلیج فارس هویت ملی و تاریخی

به گزارش خبرگزاری صداوسیما کیش، معاون فرهنگی واجتماعی سازمان منطقه آزاد کیش از برگزاری رویداد‌های متنوع فرهنگی، علمی وهنری گرامیداشت روز خلیج فارس در کیش خبر داد.

علیرضا فاطمیان پور گفت: همایش علمی خلیج فارس هویت ملی و تاریخی با حضور پیروز مجتهد زاده یکی از صاحب نظران بین المللی حوزه خلیج فارس، فردا یکشنبه نهم اردیبهشت در مرکز همایش‌های بین المللی کیش برگزار می‌شود.

وی افزود: جشن خانوادگی روز ملی خلیج فارس به همراه آیین اختتامیه جشنواره کیش بهشت خانواده ها نیز ساعت ۱۹ دوشنبه دهم اردیبهشت در یکی از کشتی های تفریحی اجرا خواهد شد.

 علیرضا فاطمیان پور افزود: پخش زنده ویژه برنامه تلویزیونی روز ملی خلیج فارس از ساعت ۸ صبح به مدت ۴۵ دقیقه از شبکه سه سیما و از ساعت ۱۳ تا ۱۳:۴۵ دقیقه از شبکه دو سیما، اجرای رزمایش دریایی از ساعت ۸ صبح و برگزاری اجتماع دانش آموزی به همراه اجرای برنامه‌های روز ملی خلیج فارس در اسکله تفریحی از برنامه‌های در نظر گرفته شده دوشنبه دهم اردیبهشت است.

پخش نماهنگ اجرای اثر هنری خوشنویسی زیرآب هنرمند کیش حسین ابارشی و رونمایی از پوستر پنجمین جشنواره تئاتر کافه و ساحل کیش از دیگر برنامه‌های روز ملی خلیج فارس است.